Hij vocht zij aan zij met de grootste revolutionair uit de wereldgeschiedenis en had vijftig jaar later de touwtjes nog stevig in handen. Vanaf de gewapende revolutie in 1959 heerst Fidel Castro onafgebroken over Cuba. Sindsdien zijn de baard, het legerpak en de sigaar van El Comandante onlosmakelijk verbonden met Cuba.
Fidel Alejandro Castro Ruz wordt in 1926 geboren op een suikerrietplantage. Hij is een onwettig kind, zijn vader is getrouwd met een andere vrouw dan de moeder van Fidel. De jonge Fidel is slim en sportief en krijgt volgens hardnekkige geruchten zelfs aanbiedingen van Amerikaanse honkbalclubs.
ZELF NAAR Cuba?
Bekijk alle 51 reizen om de rondreis Cuba van je dromen te vinden
Wetenschapper
Fidel kiest echter voor de wetenschap. De Cubaanse politiek verkeert aan het eind van de jaren veertig in een hevige ideologische strijd, die doordringt in de universiteiten. Fidel houdt zich niet afzijdig en wordt lid van politieke studentenbewegingen. Tijdens zijn studie wordt Fidel verdacht van betrokkenheid bij twee politieke moorden, maar sluitend bewijs wordt er nooit gevonden. Na zijn studie begint Castro een praktijk als advocaat.
In 1952 stelt hij zich verkiesbaar voor het parlement. President Fulgencio Batista annuleert de verkiezingen echter en blijft aan de macht. Fidel richt een rebellenbeweging op. Op 26 juli 1953 vallen Castro en zijn mannen de legerbarakken van Moncada aan. De missie verloopt desastreus en Castro wordt tot vijftien jaar cel veroordeeld. Hij houdt zijn beroemde speech, waarin hij aankondigt te blijven strijden tegen onrecht: 'Jullie kunnen mij veroordelen, maar de geschiedenis zal mij rechtvaardigen.'
Che Guevara
Twee jaar later komt Fidel vrij en trekt naar Mexico. Daar ontmoet hij Ernesto 'Che' Guevara, die zal uitgroeien tot zijn belangrijkste adviseur. Samen trekken ze naar Cuba, om de regering van Batista omver te werpen. Met guerrillatactieken lukt het Castro en Guevara om vanaf 1958 overwinningen te boeken. Batista ontvlucht Cuba in het holst van de nieuwjaarsnacht. Fidel Castro is de overwinnaar. Hij is dan slechts 32 jaar oud.
Aanvankelijk wil Fidel niets met macht te maken hebben. Maar al snel wil hij de controle over Cuba. Hij stelt maatregelen voor die de armen van Cuba moeten beschermen. Grote bedrijven worden genationaliseerd, het land wordt opnieuw verdeeld en de landbouw wordt gecollectiviseerd.
Castro gaat zaken doen met de Sovjet-Unie. De Verenigde Staten verbreken de diplomatieke relaties. In de jaren zestig begint Amerika een handelsembargo tegen Cuba.
Kenmerkende baard
De kritiek op Fidel Castro neemt toe, maar die is enkel hoorbaar in het buitenland. In Cuba zijn alle media in handen van de staat. Fidel zou jaarlijks zo'n twintigduizend politieke tegenstanders gevangen houden en zichzelf buitensporig verrijken. Toch lijkt ook Fidel Castro nog niet tevreden. Hij zei ooit dat hij zijn baard af zou scheren als hij erin geslaagd was om zijn land goed te besturen. Zijn baard heeft Fidel nog steeds.
Fidel Castro verdeelt de westerse wereld. Filosoof Jean-Paul Sartre zegt over Fidel: 'Hij is het eiland, de mannen, het vee en de aarde. Fidel Castro is het hele eiland.' Schrijver Norman Mailer noemt Fidel zelfs 'de eerste en grootste held die sinds de Tweede Wereldoorlog is opgestaan.'
Onvervangbaar
Maar Amerika probeert Fidel Castro te verdrijven uit Cuba. Een lijfwacht van Fidel schat het aantal moordpogingen op 638. Een exploderende sigaar, huurmoordenaars van de maffia en een vergiftigd duikpak missen allen het beoogde effect.
Castro kan de humor er wel van inzien: 'Als het overleven van moordaanslagen een Olympische sport was, dan had ik nu een gouden medaille.' Op zijn tachtigste verjaardag zegt Fidel: 'Ik had nooit gedacht zo oud te worden, zeker niet met zo'n machtige buurman die mij al zo lang dood wil hebben.'
De geruchten over de slechte gezondheid van Fidel zijn dan al het gesprek van de dag in Cuba. Er wordt druk gespeculeerd over wanneer hij af zal treden. Pas in 2006 benoemt Fidel zijn broer Raúl als opvolger als President van Cuba. Uiteraard blijft Fidel een belangrijke adviseur van de nieuwe regering. Zoals zijn broer Raúl het zegt: 'Fidel is onvervangbaar.'
